Hiện nay chúng ta thường được nghe quảng cáo bởi các nhà phát triển bất động sản Việt Nam về thành phố thông minh hoặc khu đô thị thông minh. Nhưng đa số những khu đô thị đang bán trên thị trường Việt Nam hầu như không thông minh hơn chút nào so với các đô thị trước đó.
Dù vậy, cũng không thể phủ nhận sự phát triển công nghệ đã và đang tiến sâu hơn vào cuộc sống con người, nó mang đến những bước tiến mới cho nhân loại. Như sự xuất hiện của điện thoại di động, điện thoại thông minh để thay thế cho các cỗ máy điện thoại bàn cồng kềnh trước đó, cuộc cách mạng xe hơi động cơ đốt trong và xe ô tô điện tự lái, máy tính để bàn và trí tuệ AI… Vậy nên, sớm hay muộn, các “thành phố thông minh” thực thụ sẽ được ra đời.
Và thật ngạc nhiên, tại một huyện nhỏ tại Ninh Hạ, Trung Quốc đã thực hiện thí điểm mô hình “thành phố thông minh” đó.
Có lẽ cái tên Ngân Xuyên còn rất xa lạ với nhiều người nhưng đây là địa điểm đã được giới chức Trung Quốc đặc biệt lựa chọn để thí điểm một công trình tuyệt diệu với nhiều tiện ích công nghệ nổi bật.
Thành phố thông minh
Ngân Xuyên là một trong gần 200 dự án thí điểm thành phố thông minh ở Trung Quốc.
Chính phủ Trung Quốc dự kiến di chuyển 250 triệu công dân từ khu vực nông thôn ra đến thị xã và thành phố vào năm 2050. Do đó, họ đang nỗ lực để làm cho các khu vực thành thị hoạt động hiệu quả bằng cách trang bị những công nghệ kỹ thuật hiện đại để đối phó với làn sóng dân cư lớn đổ về.
Để củng cố vị thế của mình như là một nơi đi đầu về thành phố thông minh, Ngân Xuyên đã hai lần tổ chức hội nghị Thành phố Thông minh trong năm qua, thu hút đến 1.000 đại biểu từ 66 quốc gia, vùng lãnh thổ.
Tại thời điểm đó dân số Ngân Xuyên chỉ chạm mức 1,5 triệu dân, một sự chênh lệch vô cùng lớn so với Bắc Kinh – 13 triệu dân hay Thượng Hải với 24 triệu dân nên có nhiều câu hỏi đăt ra rằng “Liệu có hợp lý hơn nếu bắt đầu xây dựng thành phố thông minh từ các thành phố vốn đã phát triển, nơi mà số lượng lớn người dân tham gia và được hưởng lợi nhiều hơn?”.
Tuy nhiên, giới chức trách đã có câu trả lời cho những nghi vấn này rằng việc tạo ra một thành phố thông minh trên nền một “trang giấy trắng” như thế có thể linh hoạt hơn trong việc áp dụng các công nghệ mới và thu hút những người lẽ ra đến Bắc Kinh hay Thượng Hải.
Thanh toán mọi thứ qua nhận diện khuôn mặt.
Trên các chuyến xe buýt địa phương, phần mềm nhận diện khuôn mặt được lắp đặt thay thế cho hộp vé. Giống như các dòng điện thoại thông minh sử dụng Face ID để mở khóa thì khuôn mặt của hành khách lúc này sẽ được liên kết với tài khoản ngân hàng của họ, nhờ vậy việc thanh toán sẽ trở nên nhanh gọn hơn, họ không bị chậm trễ khi chờ nhận lại tiền thừa.
Thùng rác công cộng năng lượng mặt trời với chức năng của một chiếc máy ép
Các thùng rác chạy bằng năng lượng mặt trời và được vận hành như một chiếc máy ép giúp tăng sức chứa lên gấp 5 lần đang được thử nghiệm trong dự án Cộng đồng thông minh của thành phố. Mỗi thùng rác kiểu này có thể chứa tới 3 tấn rác. Khi rác đầy tới 80%, các cảm biến được lắp đặt trong thùng rác thông minh này sẽ tự động được kích hoạt, gửi các tín hiệu kết nối với trang web hệ thống để thông báo cho các nhân viên vệ sinh môi trường tới dọn sạch.
Các cửa hàng tạp hóa nhiều khả năng cũng trở thành dĩ vãng, bởi người dân có thể đặt thức ăn qua ứng dụng trên điện thoại. Thay vì để thức ăn trong tủ lạnh lâu ngày tại nhà, người dân có thể lựa chọn hàng hóa và mua sắm từ các tủ làm mát thông minh được đặt ở trung tâm.
Sử dụng kỹ thuật ba chiều thay cho lễ tân
Tại tòa Thị chính, tiếp đón và hướng dẫn người dân đến đây là hình ảnh lễ tân ba với kỹ thuật ba chiều. Các mã phản hồi nhanh (QR Code) được thiết lập rải rác trên tường giúp họ nhận được câu trả lời nhanh chóng cho các câu hỏi thường gặp và tránh việc phải chờ đợi trong hàng giờ. Ví dụ như tại một hội chợ việc làm ở Ngân Xuyên gần đây, người tìm việc cũng đã thực hiện thao tác quét mã để có những thông tin nhanh về việc làm mà họ đang tìm kiếm.
Nhiều thủ tục giữa người dân và chính quyền, từ việc xin cấp giấy phép kinh doanh đến việc làm lại hộ chiếu đều có thể thực hiện qua mạng thay vì đến trực tiếp.
Công nghệ đó cũng áp dụng cho vấn đề chăm sóc sức khoẻ tại Ngân Xuyên. Haodaifu Online – một cổng thông tin trực tuyến liên kết bác sĩ với bệnh nhân, cung cấp các phương pháp điều trị và đơn thuốc cho người bệnh từ xa. Dịch vụ này làm giảm tình trạng quá tải trong các bệnh viện và phòng khám.
Big data và những lo ngại về sự riêng tư?
“Thành phố thông minh cung cấp giải pháp cho nhiều vấn đề không thể tránh khỏi trong quá trình đô thị hóa. Nó được thiết kế vì người dân, hoạt động và đem lại lợi ích cho người dân”, Baichun, Phó Thị trưởng thành phố Ngân Xuyên, cho biết. Có thể nhìn vào ví dụ thực tế như:
– Về hệ thống chăm sóc sức khỏe: Có thể nhận biết và đánh giá sớm các nguy cơ bệnh ở mọi người. Có các cảnh báo sớm về tình trạng nguy kịch của bệnh nhân.
– Ngăn cản các mối nguy hại từ thiên nhiên sớm cho toàn thành phố hay giảm bớt các chi phí an sinh xã hội
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cũng bày tỏ lo lắng về vấn đề bảo mật thông tin. Tiến sỹ Igor Calzada, giảng viên và cố vấn chính sách cấp cao cho Kế hoạch Thành phố tương lai của trường Đại học Oxford, anh đặt nghi vấn về số lượng thông tin cá nhân mà Chính phủ Trung Quốc có thể sử dụng.
“Những dữ liệu nào được sử dụng? Chúng dùng để làm gì? Tôi không rõ và dường như không ai quan tâm đến những câu hỏi đó. Một số thành phố luôn quan tâm đến sự minh bạch của dữ liệu, một số khác thì lại không. Ngân Xuyên là một thành phố khá hiện đại và mới mẻ nhưng dường như không ai muốn biết về việc những dữ liệu ở đây sẽ được kiểm soát như thế nào”, Tiến sỹ Calzada nhận xét.
Phan Luân Blog (Theo CNN)
